Yeni Tüketici Yasası Hakkında Bilinmesi Gerekenler

4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun yenilendi ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun, 28 Mayıs 2014 itibariyle yürürlüğe girdi. Peki şimdi ne olacak?
Özetle yeni kanun kapsamında tüketicilerin sahip olduğu cayma hakkı, 7 günden 14 güne; sebepli iade süresi ise 30 günden 6 aya çıkartıldı diyebiliriz.

Güncelleme:

• Yorumlarda büyük oranda internet üzerinden yapılmayan alışverişlere dair sorular gelmekte. Ne yazık ki bu gibi sorulara cevap vermem doğru değil. Geçmişte bazı hatalı yorumlarım olmuş ancak ben bunları “internet üzerinden yapılmış alışverişler” olarak algıladığım için cevaplamıştım. Sağ olsun bazı arkadaşlar farkında olmadığım bu konuda beni uyardılar.
• Elektronik eşya ve cep telefonlarında iade hakkının olduğunu söyleyen ve yanlış bilgi verdiğimi iddia edenler kişiler de mevcut. Bu konuya genel bir yorum yapmam gerekirse, kanunda cep telefonu için herhangi bir özel madde yok ancak, örnek teşkil edecek davalar mevcut. Tamamında aynı sonuçlanmasa da cep telefonlarında iade işleminin kabul edilmediğini belirten sözleşmeler ile firmaların kendilerini koruyabileceğini düşünmekteyim.

Peki cayma hakkı nedir?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun gereğince, alıcıların teslimat tarihinde itibaren 14 gün içinde cayma haklarını kullanarak herhangi bir sebep göstermeden ve “kargo ücreti ödemeden” ürünleri iade etme hakları vardır. Diğer bir deyişle cayma hakkı kapsamında ürün iadelerinde iade kargo ücreti satıcılara aittir. Kanunu her kurumun uygulaması gerekmektedir.
Alıcılar, ürünleri kişisel sebeplerle iade etseler dahi alıcıların kargo ücreti ödemeden ürünleri iade etme hakkı vardır.
Alıcının cayma hakkını kullanabilmesi için teslimat tarihinden itibaren 14 gün içinde ürünü iade etmek istediğini satıcıya bildirmesi gerekmektedir. Satıcı, alıcının talebini aldıktan sonra en geç 10 (on) gün içerisinde, ürünü iade alıp ürün bedeli ve iade kargo ücretini alıcıya hiçbir masraf yükletmeksizin ödemekle yükümlüdür.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun ne zaman yürürlüğe girdi?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun 28.05.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş ve uygulanmaya başlanmıştır.
28.05.2014 tarihinden önce satın alınan ürünlerde cayma hakkı nasıl kullanılır?
28.05.2014 tarihinden önce satın alınan ürünler için 4077 sayılı Tüketicinin Korunması hakkındaki Kanun geçerlidir. Bu kanuna göre, alıcıların teslimat tarihinde itibaren 7 gün içinde cayma haklarını kullanarak sebep göstermeden ve “kargo ücreti ödemeden” ürünleri iade etme hakları vardır. Cayma hakkı süresi dışında kalan iade talepleri için geçerli süre ise 30 gündür.
Cayma hakkının geçerli olmadığı ürünler nelerdir?
Alıcının isteği ile kişiye özel olarak üretilen, üzerinde değişiklik veya ilave yapılarak kişiye özel hale getirilen ürünler
Niteliği itibarıyla geri gönderilmeye elverişli olmayan ürünler (İç çamaşırı, mayo, kozmetik gibi hijyenik durumu hassas olan ürünleri iade edebilmenin koşulu ürünün açılmamış ve denenmemiş olmasıdır.)
Alıcı tarafından açılmış olan ses veya görüntü kayıtları (DVD, CD ve Kaset vb.), basılı ürünler (Kitap, dergi vb.), yazılım programları ve bilgisayar sarf malzemeleri
Çabuk bozulma tehlikesi olan veya son kullanma tarihi geçme ihtimali olan ürünler
Fiyatı borsa veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda belirlenen ürünler (Külçe, Ziynet Altın ve Gümüş kategorisindeki tüm ürünler vb.)
Tatil kategorisinden satın alınan otel, yurt içi/yurt dışı turlar, gezi ve uçak bileti gibi ürün ve hizmetler. Bu ürün ve hizmetlerin iptal/iadesi, satıcı acente uygulaması doğrultusunda yapılır.
Elektronik ürünlerde cayma hakkı ve iade süreci nasıl kullanılır?
Elektronik ürünlerin “Cayma Hakkı” dahilinde iade alınabilmesi için satın alınan ürünün, orijinal kutusuna zarar verilmemiş olması, faturasının ve tüm tamamlayıcı aksesuarlarının ürün ile birlikte gönderilmesi gerekmektedir. Gönderilmemesi halinde iade talebi reddedilecektir.
Kurulumu servis tarafından yapılan ürünler için servis haricinde kutunun açılması veya kurulumunun servis haricinde yapılması durumunda iade alınmayacaktır.
Satın alınan cep telefonuna SİM kart takılması, WiFi ile network bağlantı kurulması halinde cihaz 2’inci el statüsüne geçmiş olacaktır. İlgili mevzuat gereği cayma hakkı kapsamında “ürünün satılabilir özelliğinin kaybolmaması” gerekmektedir. Bu nedenle de SİM kart takılan veya WiFi ile bağlantı kurulan ürünler, cayma hakkı kapsamında iade alınamamaktadır. Ayıplı vs. ürün olması halinde mağaza ile irtibata geçilmelidir. Mağaza, teknik servis raporu talep edebilir.
Cayma hakkı dışında kalan 14 ile 6 ay arası iade talepleri için, ürünün teknik servise gitmesi ve servis tarafından iade kararı verilmiş olması gerekir.
Alıcı, ürünü kullansa bile iade edebilir mi?
Ürünün ambalajının açılması, ürünün denenmesi, ürünün mutat kullanımı, yani ürünün alışılageldiği gibi kullanılması cayma hakkını ortadan kaldırmaz. Satıcı, cayma süresi içinde ürünü alıcıya teslim etmişse alıcı, ürünü ancak olağan bir gözden geçirmenin gerektirdiği ölçüde kullanabilir. Aksi takdirde alıcı cayma hakkını kullanamaz.
Ürüne zarar verilmesi durumunda alıcı cayma hakkını kullanıp ürünü iade edebilir mi?
Mevzuat gereği, ürünün değerinin azalması veya iadeyi imkânsız kılan bir nedenin varlığı, cayma hakkının kullanılmasına engel olmaz. Ancak ürünün değerinin azalması veya iadeyi imkânsızlaşması alıcının kusurundan kaynaklanıyorsa alıcının, ürünün değerini veya değerindeki azalmayı satıcıya tazmin etmesi gerekir. Bu durumda, satıcı zararı tazmin edebilmek için, ürün değerinin azalmasına ilişkin alıcı hakkında yasal yollara başvurabilir.
Not: Yazı hazırlanırken büyük oranda N11 Cayma Hakkı sayfasından faydalanılmıştır.